Jak chronić młodych ludzi przed manipulacją i dezinformacją?

Autor

  • Jerzy Andrzej Danecki

Słowa kluczowe:

dezinformacja, manipulacja, fake news, młodzi ludzie, edukacja medialna

Abstrakt

Użytkowanie mediów cyfrowych niesie za sobą wiele korzyści. Poprzez możliwość komunikowania się praktycznie z każdego miejsca na ziemi, przesyłania informacji oraz ich odbierania, media dostarczają rozrywki, kształcą, są źródłem dochodu. Oprócz jednak korzyści płynących z użytkowania Internetu nie można przejść obojętnie wobec zagrożeń, jakie ze sobą niosą. Dotychczas uwaga badaczy zagrożeń Internetu koncentrowała się głównie na cyberprzemocy i uzależnianiu, ważne są jednak również zagrożenia płynące z szeroko pojętej dezinformacji w sieci. Młodzi ludzie, którzy dopiero wchodzą w okres dojrzewania oraz odkrywania własnej hierarchii wartości atakowani są tak zwanymi fake newsami praktycznie codziennie. Z racji młodego wieku oraz skłonności do ulegania presji grupy, nie weryfikują oni pochodzenia czytanej informacji oraz jej wiarygodności. Młode pokolenie, dla którego Internet jest naturalnym źródłem pozyskiwania wiedzy, bardzo często przejawia problemy z krytyczną oceną informacji ponieważ wymaga to wiedzy, zaangażowania, czasu i przede wszystkim chęci odbiorcy. Bardzo ważna wydaje się w tym kontekście rola rodziców oraz nauczycieli, którzy powinni uwrażliwiać młodych ludzi na owe zagrożenie oraz pomóc wykształcić w osobie młodej krytyczne myślenie. Wielkie zadanie stoi również przed edukacją medialną, która wydaje się być kluczowym narzędziem do walki z dezinformacją i manipulacją w sieci.

Bibliografia

Babraj R., Czym jest fack checking – zarys inicjatyw na świecie i w Polsce, w: Zjawisko dezinformacji w dobie rewolucji cyfrowej. Państwo. Społeczeństwo. Polityka. Biznes, red. M. Wrzosek, NASK Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2019.

Bąk A., Korzystanie z urządzeń mobilnych przez małe dzieci w Polsce. Wyniki badania ilościowego, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, Warszawa 2015.

Borkowska A., Polak Z, Edukacja medialna jako forma przeciwdziałania dezinformacji. Jak chronić młodzież przed manipulacją?, w: Zjawisko dezinformacji w dobie rewolucji cyfrowej. Państwo. Społeczeństwo. Polityka. Biznes, Red. M. Wrzosek, NASK Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2019.

Cęcelek G., Gogolewska-Tośka M., Rola edukacji medialnej w procesie przygotowania dzieci i młodzieży do racjonalnego korzystania z przestrzeni wirtualnej, w: Kultura i wychowanie, nr 1(21)/2022.

Kamińska-Szmaj I., Propaganda, perswazja, manipulacja – próba uporządkowania pojęć, w: Manipulacja w języku, red. P. Krzyżanowski, P. Nowak, Lublin 2004.

Lepa A., Świat manipulacji, Częstochowa 2011, s. 23.

Łęcicki G, Edukacja medialna jako istotna cecha nowoczesnego społeczeństwa, w: Kultura – Media – Teologia, nr 3 (2010).

Manipulacja, Słownik języka polskiego PWN, Red. E. Sobol, Warszawa 2002.

Nagi J., Manipulacja jako narzędzie dezinformacji, Resovia sacra, r. 26 (2019).

Naucz mnie… jak być cyberodpornym. Praktyczny podręcznik dla nauczycieli, red. I. Prószyńska, Instytut Kościuszki, Kraków 2022.

Ogonowska A., Edukacja medialna. Klucz do rozumienia społecznej rzeczywistości, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”, Kraków 2003.

Szulc M., Manipulowanie informacją w sieci za pomocą fake newsów jako zagrożenie dla młodzieży, Psychologia wychowawcza, nr 17/2020.

Pobrania

Opublikowane

2023-12-20

Jak cytować

Danecki, Jerzy Andrzej. 2023. „Jak Chronić młodych Ludzi Przed Manipulacją I dezinformacją?”. Zeszyty Formacji Katechetów 92 (4):5-12. https://www.zfk.katecheza.radom.pl/index.php/zfk/article/view/1430.

Inne teksty tego samego autora