Wychowywać do prawdy w epoce postprawdy
Słowa kluczowe:
osoba, wartości, edukacjaAbstrakt
Tezą artykułu jest przekonanie, że w sytuacji zdobywającego współcześnie duży rozgłos niebezpiecznie modnego pojęcia i zjawiska „postprawdy”, w imię dobra osoby ludzkiej, należy ukazywać najściślejsze powiązania prawdy i edukacji. Sensem i celem edukacji, która jest zinstytucjonalizowaną odpowiedzią na racjonalną i spotencjalizowaną naturę człowieka, jest przekazywanie prawdy a także formowanie wychowanków w duchu wartości, dla których prawda jest fundamentem. Otwarcie na obiektywną prawdę, zwłaszcza prawdę o człowieku jako bycie osobowym, chroni szkołę przed groźnymi dla samego człowieka i społeczeństwa wszelkiego autoramentu ideologiami.
Bibliografia
Arystoteles, Etyka nikomachejska, Księga X, 7, 1177B-1178a, przełożyła i komentarzem opatrzyła D. Gromska, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2011.
Bartnik Cz. S., Personalizm, Lublin 2000.
Chałas K., Edukacja aksjologiczna i wychowanie ku wartościom misją nauczyciela, Rocznik Naukowy Duszpasterstwa Nauczycieli, nr 1 (2017), s. 11-30.
Chenu M.-D, Święty Tomasz z Akwinu i teologia, Wydawnictwo Znak, Kraków 1997.
Chudy W., Społeczeństwo zakłamane, t. 2: Kłamstwo jako metoda. Esej o społeczeństwie i kłamstwie, Oficyna Naukowa, Warszawa 2007.
Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim Gravissimum educationis, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Pallotinum, Poznań 1968, s. 313-324.
Flader M., Postprawda jako efekt błędnego poszukiwania prawdy, „Teologia i człowiek”, Kwartalnik Wydziału Teologicznego UMK, 44 (2018) 4, s. 41-55.
Gilson E., Tomizm, Wprowadzenie do filozofii św. Tomasza z Akwinu, tłum. J. Rybałt, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1998.
Glanzberg M., „Truth”, https://plato.stanford.edu/entries/truth/ (dostęp: 14.02.2022).
Jan Paweł II, Encyklika Fides et ratio (14.09.1998), AAS 91 (1998).
Jan Paweł II, Homilia w czasie liturgii słowa skierowana do środowiska Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, 9 czerwca 1987 r., w: tenże, Dzieła zebrane, t. IX, Homilie i przemówienia z pielgrzymek – Europa, cz. 1: Polska, red. P. Ptasznik, Wydawnictwo M, Kraków 2008, s. 322-326.
Jan Paweł II, Przemówienie do świata nauki, KUL, 9.06.1987 r., https://www.kul.pl/przemowienie-ojca-swietego-do-swiata-nauki,art_75285.html (dostęp: 25.04.2023).
Jan Paweł II, Przemówienie do katechetów, nauczycieli i uczniów, Włocławek, 6 czerwca 1991 r., w: tenże, Dzieła zebrane, t. IX, Homilie i przemówienia z pielgrzymek – Europa, cz. 1, Polska, red. P. Ptasznik i in. Wydawnictwo M, Kraków 2008, s. 522-525.
Jędrzejewski A., Nikt nie jest dobry w samotności. Filozofia społeczna ks. Józefa Tischnera, Wyższa Szkoła Biznesu im. bp Jana Chrapka w Radomiu, Radom 2007.
Kowalczyk S., Podstawy światopoglądu chrześcijańskiego, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław 1995.
Krąpiec M. A., Człowiek – dramat natury i osoby, w: tenże, Człowiek, kultura, uniwersytet, Lublin 1998.
Krąpiec M.A., Człowiek jako osoba, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2009.
Lekka- Kowalik A. , Edukacja dla prawdy – odpowiedź na osobową naturę człowieka, Rocznik Naukowy Duszpasterstwa Nauczycieli, nr 1 (2017), s. 75-86.
Maryniarczyk A., Metafizyka osoby: św. Tomasz z Akwinu, Mieczysław A. Krąpiec, Karol Wojtyła, w: Spór o osobę w świetle klasycznej koncepcji człowieka. Studia i rozprawy, red. P. Mazur, Wydawnictwo WAM, Kraków 2012 s. 83-100.
Maryniarczyk A., Zeszyty z metafizyki IV. Racjonalność i celowość świata osób i rzeczy, Lublin 2000.
Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994.
Post-truth: hasło w Oxford English Dictionaries, https://languages.oup.com/word-of-the--year/2016/ (dostęp: 14.02.2022).
Ratzinger J., Formalne zasady chrześcijaństwa. Szkice do teologii fundamentalnej, Poznań 2009.
Stróżewski W, Istnienie i wartość, Wydawnictwo Znak, Kraków 1981, s. 122.
Stróżewski W., Filozofia i kryzys wartości, w: tenże, O wielkości. Szkice z filozofii człowieka, Wydawnictwo Znak, Kraków 2002, s. 161-181.
Styczeń T. , Na początku była prawda. U genezy pojęcia osoby, w: tenże, Wolność w prawdzie, red. A. M. Wierzbicki, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2013.
Szostek A., Śladami myśli świętego. Osoba ludzka pasją Jana Pawła II, Instytut Jana Pawła II KUL, Lublin 2014.
Ślęczka P., „Prawda jest jak powietrze” – Wojciecha Chudego filozofia kłamstwa społecznego, „Ethos” 2007, nr 3-4 (79-80), s. 152-162.
Ślipko T., Zarys etyki szczegółowej, t.2, Etyka społeczna, Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, Kraków 1982.
Tesich S., A Goverment of lies, „The Nation” January 6/13 1992, s. 12-14.
Tischner J., Etyka wartości i nadziei, w: Wobec wartości, praca zbiorowa: D. von. Hildebrand, J.A. Kłoczowski, J. Paściak, J. Tischner, W drodze, Poznań 1982, s. 51-149.
Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna, tłum. zbiorowe, t. 1-34. Londyn 1962-1986.
Wojtyła K., „Osoba i czyn” oraz inne studia antropologiczne, red. T. Styczeń i in., Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1994, s. 195-196.
Wojtyła W., Alfabet Jana Pawła II, Instytut Naukowo-Wydawniczy „Spatium”, Radom 2018.
Życiński J., Inspiracje chrześcijańskie w powstaniu nauki nowożytnej, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 2000.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Zeszyty Formacji Katechetów
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
