Formacyjny wymiar roku liturgicznego w katechezie
Słowa kluczowe:
rok liturgiczny, katechezaAbstrakt
Rok liturgiczny jest celebracją misterium Chrystusa w czasie. Jest to możliwe, ponieważ Bóg wszedł w historię świata. Wcielenie Syna Bożego rozpoczęło realizację zbawczego planu Ojca niebieskiego. Jego punktem kulminacyjnym była śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa. Te czyny zbawcze są wydarzeniem jednorazowym i niepowtarzalnym. Dzięki liturgii są one uobecniane. Ich aktualizacja dokonuje się nie przez powtórzenie, czy ponowienie, ale przez sakramentalne uobecnianie. „Powtarzane są poszczególne celebracje; w każdej z nich następuje wylanie Ducha Świętego, który aktualizuje jedyne Misterium” (KKK 1104). Tak rok liturgiczny znosi czasową odległość od wydarzeń zbawczych. Dzięki liturgii, celebrowanej w dyscyplinie wiary, te wydarzenia dokonują się „teraz”. Dzięki temu rok liturgiczny ma potężny, bo uświęcający, potencjał formacyjny. Jego struktura, skoncentrowana wokół paschy Chrystusa, przybliża wiernym teologiczne treści tego misterium i wprowadza ich w tę tajemnicę coraz głębiej, aż do osobistej i osobowej wspólnoty z Chrystusem Zbawicielem w Jego Kościele. Rok liturgiczny pomaga konfrontować swoje życie ze słowem Bożym, które zawsze towarzyszy celebracjom liturgicznym. Obrzędowość liturgiczna zaś uczy postawy posłuszeństwa wobec Boga i stawania się bezinteresownym darem dla bliźnich (por. KDK 24). W świętych czynnościach bowiem jest obecny Ten, który przyszedł po to, aby służyć (por. Mk 10,45). Przeżywanie misterium Chrystusa w rytmie roku liturgicznego uświadamia potrzebę, wręcz konieczność, radykalizmu ewangelicznego, zatem przylgnięcia do krzyża Chrystusa, z nadzieją uczestnictwa w Jego zmartwychwstaniu i życiu w Bogu. Ten radykalizm będzie się manifestował postawą ciągłego nawracania się do Boga, gotowością przebaczania bliźnim, i podejmowaniem bardzo trudnego zadania, mianowicie miłowania, ze względu na Chrystusa, nieprzyjaciół (por. Łk 6,27-30)
Bibliografia
Baum A., Kairos, w: Praktyczny słownik biblijny, pr. zb., A. Grabner-Haidera (red.), tł. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1994, k. 535.
Bergamini A., Chrystus świętem Kościoła. Rok liturgiczny, Kraków 2003.
Cichy S., Nieszpory niedzielne w okresie wielkanocnym, „Liturgia Sacra” 1 (1995), nr ½.
Cichy S., Paschalna oś roku liturgicznego, „Anamnesis” 28 (2001/02).
Cichy S., Święci i błogosławieni w kalendarzu liturgicznym i Martyrologium rzymskim. - Zasady dotyczące wpisywania świętych i błogosławionych do kalendarza liturgicznego, „Anamnesis” 45 (2006).
Czerwik S., Misterium Adwentu i Narodzenia Pańskiego na tle prefacji, „Liturgia Sacra” 2 (1996), nr 3-4.
Czerwik S., Zbawcze misterium Chrystusa i misteria Jego życia obchodzone w cyklu roku liturgicznego, „Anamnesis” 28 (2001/02).
Danielski W., Męka Pańska w odnowionej liturgii, w: Męka Chrystusa wczoraj i dziś, red. H. D. Wojtyska, J. J. Kopeć, Lublin 1981.
Decyk J., Wielki Post drogą do Paschy Chrystusa i Kościoła, „Roczniki Teologiczne” 52 (2005), z. 8.
Głowa W., Konieczność pokuty i wychowanie do niej, „Liturgia Sacra” 2 (1999), nr 1-2.
Głowa W., Liturgia godzin w świętym Triduum paschalnym męki i zmartwychwstania Pańskiego, „Liturgia Sacra” 1 (1995), nr ½.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska o katechizacji w naszych czasach „Catechesi tradendae”(16.10.1979), nr 18, Watykan 1979.
Janicki J., Dominanta paschalna w niedzielnym i codziennym spotkaniu z Chrystusem, „Anamnesis” 28 (2001/02).
Kongregacja ds. Duchowieństwa, Dyrektorium ogólne o katechizacji, nr 80, Rzym 1997.
Kongregacja Kultu Bożego, List okólny o przygotowaniu i obchodzeniu świąt paschalnych(16.01.1988), nr 45, w: Święte Triduum paschalne, Materiały liturgiczno-pastoralne dla duszpasterzy i zespołów liturgicznych, red. M. Adaszek, S. Araszczuk, Legnica 1997.
Kopeć J .J., Droga krzyżowa, Niepokalanów 1994.
Krakowiak Cz., Główne treści teologiczne okresu Wielkiego Postu, „Liturgia Sacra” 2 (1999), nr 1-2.
Kubik W., Zarys dydaktyki katechetycznej, Kraków 1990.
Kudasiewicz J., Jezus historii a Chrystus wiary, Lublin 1987.
Lech, S. Wigilia Paschalna. Teologia i liturgia, „Liturgia Sacra” 1 (1995), nr ½.
Lijka K., Rewaloryzacja roli paschału w odnowionej liturgii wigilii paschalnej, Poznań 2007.
Miazek J., Uroczystość i oktawa Bożego Narodzenia w modlitwach Mszału Pawła VI, „Liturgia Sacra” 4 (1996), nr 2.
Nadolski B., Leksykon liturgii, Pallottinum, Poznań 2006.
Nadolski B., Miejsce świętych w liturgii a współczesny chrystocentryzm, „Anamnesis” 40 (2005).
Ogólne normy roku liturgicznego i kalendarza (= ONRLK, 14.02.1969), nr 18.
Pierskała R., Misterium Paschalne w znakach liturgii Wielkiej Nocy, „Liturgia Sacra” 1 (1995), nr 1/2,
Pius XII, Encyklika o liturgii Mediator Dei, nr 49, http://ekai.pl (z dn. 12.10.2009).
Sinka T., Gorzkie żale. Geneza, teologia, przyszłość, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 1 (2001).
Sobeczko H. J., Naśladowanie Chrystusa w tajemnicach Jego życia uobecnionych w roku liturgicznym, „Anamnesis” 28 (2001) nr 2.
Sroka J., Teologiczne treści adwentu i okresu Bożego Narodzenia, „Anamnesis” 13 (1997/1998).
Szlaga J., Czas narodzin Jezusa Chrystusa, „Znak” 29 (1977).
Świerzawski W., Gloria passionis. Chrystus obecny w liturgii i życie chrześcijańskie, Częstochowa 1987.
Świerzawski W., Święte misterium paschalne dominantą roku liturgicznego, „Anamnesis” 9 (1996/1997).
Wit Z., Jak święci szli śladami Chrystusa w roku liturgicznym, „Anamnesis” 28 (2001/02).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2011 Zeszyty Formacji Katechetów
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
